Vanuit de Wmo hebben we inmiddels 10 jaar ervaring met het indiceren van hulp bij het huishouden en zijn we wel gewend aan gesprekken over gebruikelijke hulp. Voor de inzet van huisgenoten zijn in de loop der jaren uitgebreide protocollen en beleidsregels opgesteld. We vinden het inmiddels allemaal heel logisch dat een huisgenoot de stofzuiger pakt als de ander dat niet meer kan.
Maar dan nu de volgende situatie: meneer De Groot heeft Alzheimer. Hij kan zichzelf niet meer verzorgen en zijn bejaarde vrouw helpt hem iedere dag bij de persoonlijke verzorging. Ook heeft meneer De Groot begeleiding nodig. Zo moet mevrouw hem erop wijzen om te eten of te drinken, want anders vergeet hij dat. Hij kan niet meer zelfstandig de post afhandelen of met instanties spreken. Sociale contacten bloeden dood. In hoeverre spreken we nu nog van gebruikelijke hulp? Wanneer overstijgt de hulp die een huisgenoot biedt het gebruikelijke? Om dat duidelijk te krijgen, is een zorgvuldig onderzoek noodzakelijk.
Als eerste stap in het onderzoek gaan we in gesprek met mevrouw. Wat is haar vraag? Wat is het effect dat ze wil bereiken? Ze wil de zorg voor haar man vol kunnen houden zodat haar man thuis kan blijven wonen. Als we nu puur met een strikt wettelijke bril naar deze casus kijken, zouden we zeggen: de persoonlijke verzorging kan worden overgenomen door de wijkverpleging. Dan heeft mevrouw haar handen vrij en is het probleem opgelost. Maar is dat werkelijk de beste oplossing? Dat moet uit het verdere onderzoek blijken. Vaak is een medisch advies om de belastbaarheid van een huisgenoot in kaart te krijgen aan te raden.
Of een maatwerkvoorziening begeleiding wordt ingezet vanuit de Wmo valt of staat, net als bij het indiceren van hulp bij het huishouden, met een goed en zorgvuldig onderzoek. Ligt er een vraag voor begeleiding, ga dan altijd in gesprek met de aanwezige huisgenoot. Wat doet hij of zij allemaal? Zet het eens op een rijtje, maak een overzicht. Ga vervolgens per onderdeel in gesprek over de belasting die dit oplevert en in hoeverre de huisgenoot in staat is de hulp te bieden. Neem mevrouw De Groot. Zij wil liever zelf de persoonlijke verzorging leveren. Maar de hele dag meneer achter de vodden zitten, put haar uit. Als ze nu maar wat tijd voor zichzelf had. Want is het wel zo gebruikelijk dat iemand van echtgenote verandert in een hulpverlener?
Wmo-consulenten zijn op zoek naar duidelijkheid over gebruikelijke hulp en begeleiding. Er ligt een oude indicatiewijzer van het CIZ, maar deze biedt veel ruimte voor interpretatieverschillen en onduidelijkheid. Er is een behoefte om vast te leggen wat er precies bedoeld wordt met gebruikelijke hulp en begeleiding. Zolang er geen vastomlijnde regels of protocollen zijn, is het dus zaak een goed onderzoek te doen naar de inzet van huisgenoten. Bij Stimulansz hebben we een stappenplan ontwikkeld dat u helpt bij het uitvoeren van een zorgvuldig onderzoek naar gebruikelijke hulp bij begeleidingsvragen. Als u de stappen volgt, komt u tot een goed onderbouwd besluit en levert u steeds maatwerk. Een besluit dat de cliënt en zijn huisgenoot kunnen begrijpen én dat in een bezwaarprocedure overeind blijft.
